Politika amerikane në një zë: Të mos ketë ndryshime kufijsh në Ballkan!

Projektiligji Western Balkans Democracy and Prosperity Act është një nismë bipartizane në Kongresin amerikan që synon të forcojë angazhimin e Shteteve të Bashkuara në rajonin e Ballkanit Perëndimor, duke nxitur zhvillimin ekonomik, demokracinë dhe stabilitetin politik.

Në Senat, ai është propozuar më 22 maj 2025 nga senatorët Jeanne Shaheen (Demokrate, New Hampshire) dhe Roger Wicker (Republikan, Mississippi), ndërsa në Dhomën e Përfaqësuesve është paraqitur më 10 shtator 2025 nga William R. Keating (Demokrat, Massachusetts), me bashkësponsorizim nga republikania Nicole Malliotakis (New York). Kjo e bën projektligjin një nga të paktët shembuj të bashkëpunimit dypartiak në politikën e jashtme amerikane.

Ligji parashikon që politika zyrtare e SHBA-së të mbështesë integrimin e vendeve të Ballkanit Perëndimor në strukturat euroatlantike dhe të promovojë sundimin e ligjit, transparencën qeveritare dhe zhvillimin e sektorit privat. Një pjesë e rëndësishme e tij është edhe dispozita që përcakton qartë se Shtetet e Bashkuara nuk do të mbështesin asnjë ndryshim kufijsh, ndarje apo shkëmbim territoresh mbi baza etnike në rajon — një mesazh i drejtpërdrejtë ndaj ideve të mëparshme për rishikim kufijsh mes Kosovës dhe Serbisë.

Në aspektin procedural, projektligji ende nuk është votuar; ai ndodhet në fazën e shqyrtimit në komisionet për Çështjet e Jashtme dhe Gjyqësorin në Dhomën e Përfaqësuesve. Pas kësaj, do të duhet të kalojë në votim në Dhomë dhe më pas në Senat për t’u bërë ligj.

Nxitja për këtë nismë vjen nga rritja e konkurrencës gjeopolitike në rajon — veçanërisht ndikimi rus dhe kinez — si dhe nga nevoja për ta ruajtur Ballkanin në orbitën demokratike perëndimore. Ligji përfshin gjithashtu iniciativa për rininë, arsimin dhe qëndrueshmërinë kibernetike, duke synuar të ndërtojë një brez të ri liderësh dhe institucione më rezistente ndaj korrupsionit e dezinformimit.

Në thelb, Western Balkans Democracy and Prosperity Act përfaqëson përpjekjen më të qartë të Kongresit amerikan për ta riafirmuar rolin e SHBA-së si garant të paqes, kufijve ekzistues dhe demokracisë në Ballkanin Perëndimor.

Shpërndaje