Kamala Harris dominoi mbi Donald Trump për pothuajse të gjithë 1 orë e 45 minuta të debatit të parë të martën në mbrëmje – dhe Trump e pranoi çdo pjesë të saj. Zëvendëspresidentja ishte përgatitur shumë për debatin dhe i kishte shtuar pothuajse çdo përgjigjeje një koment më qëllim për të tensionuar ish-presidentin. Ajo i tha Trumpit se liderët botërorë po qeshnin me të dhe se liderët ushtarakë e quanin atë një “turp.” Ajo e quajti Trumpin “të dobët” dhe “gabim.” Ajo tha se Trump u shkarkua nga 81 milion votues – numri i votuesve që votuan për Presidentin Joe Biden në vitin 2020.
“Qartazi, po ka shumë vështirësi në përpunimin e kësaj,” tha ajo.
Trump shpesh ishte jashtë kontrollit. Ai insistoi me zë të lartë dhe të përsëritur që një sërë gënjeshtrash të tij ishin të vërteta. Ish-presidenti përsëriti gënjeshtra mbi mashtrimet e zgjedhjeve të vitit 2020. Ai përsëriti një teori konspirative për emigrantët që hanë kafshët e shtëpisë dhe gënjeu për demokratët që mbështesin abortet pas lindjes së foshnjave – të cilat janë vrasje dhe janë të paligjshme kudo.
Ai pikturoi një tablo të zymtë të Shteteve të Bashkuara, të ngjashme me “shkatërrimin amerikan” që kishte paralajmëruar kur u betua në vitin 2017.
“Ne kemi një komb që është në vdekje,” tha Trump të martën në mbrëmje.
Shtrëngimi i duarve
Kur Harris dhe Trump dolën në skenë në Philadelphia, ishte hera e parë që ata takoheshin personalisht.
Harris, e vendosur, kaloi kufirin që ndante podiumin e saj nga ai i Trumpit dhe shkoi pranë tij duke i shtrënguar dorën. Ajo u prezantua dhe tha, “Të bëjmë një debat të mirë.”
“Gëzohem që të shoh,” u përgjigj Trump.
Ishte shtrëngimi i duarve i parë në një debat presidencial që nga debati mes Trumpit dhe Hillary Clinton në vitin 2016. Trump, në mënyrë të famshme, kishte qëndruar shumë afër Clinton gjatë debatit të tyre në stilin town hall.
Trump zakonisht e shikonte ndërsa Harris fliste, ndërsa zëvendëspresidentja komunikonte përmes shprehjeve të fytyrës. Ajo qeshte me disa komente të Trumpit, e tundte kokën në disa raste dhe në disa raste dukej e habitur.
Kur Trump përsëriti një mit të hedhur poshtë mbi emigrantët haitianë që hanë kafshë shtëpiake në Springfield, Ohio, Harris qeshi në mënyrë tallëse.
Një pikë kthese kur Harris e godet Trumpin për madhësinë e turmave të tij në mitingje
Harris doli në skenë me një plan të qartë: Të nxirrte Trumpin nga loja e tij.
Ishte, sipas çdo mase, një sukses dramatik. Kur zv.presidentja përmendi dënimin e Trumpit dhe çështjet e tij ligjore të hapura, ai uli ritmin e debatit. Kur e kritikoi për sabotimin e një ligji të përbashkët për imigracionin, u nervozua. Dhe kur Harris sugjeroi se mitingjet e Trumpit ishin të mërzitshme, ai thuajse u ngatërrua në përgjigje.
Në vend që të merrej me çështjet që u ngritën nga moderatorët, duke përfshirë disa që Trump i konsideron si pika të tij të forta, ish-presidenti foli gjatë për vlerën e argëtimit të mitingjeve të tij, pretendimet se administrata Biden ka synim bllokimin e tij ligjërisht dhe, gjatë gjithë kohës, insistoi se emigrantët ishin duke ngrënë kafshët shtëpiake të amerikanëve.
“Po hanë qentë, njerëzit që kanë ardhur, po hanë macet, po hanë kafshët e shtëpisë të njerëzve që jetojnë atje,” tha Trump, pasi Harris e kritikoi për dështimin e ligjit për emigracionin.
Harris vështronte e habitur, por rrallë ndërhynte, duke u kënaqur të lejonte Trumpin të shkonte përpara në gafat e tij.
Trump dukej veçanërisht i zemëruar nga përmendja e zv.presidentes për ngjarjet e në fushatë. Edhe pasi Muir përpiqej të rikthente debatin në temën e emigracionit, një nga temat e preferuara të Trumpit, ish-presidenti refuzoi të lëvizte nga kjo temë.
“Së pari, le të përgjigjem për mitingjet,” tha Trump, duke tallur turmat e Harrisit përpara se të kthehej në të tijat. “Njerëzit nuk ikin nga mitingjet e mia, kemi mitingjet më të mëdha, mitingjet më të jashtëzakonshme në historinë e politikës.”
Ora e parë e debatit përfundoi ashtu siç kishte filluar – me Trumpin që fliste gjatë për zgjedhjet e 2020-ës, të cilat ai i pretendoi se i ishin vjedhur.
Trump rrëshket në teori konspirative
Ish-presidenti e përmendi teorinë e pabazuar të konspiracionit se emigrantët nga Haiti që jetojnë në Springfield, Ohio, po hanë macet dhe qentë e njerëzve. Ai tha në një moment “në Springfield, po hanë qentë. Po hanë macet. Po hanë kafshët shtëpiake të njerëzve që jetojnë atje.”
Kur moderatori i ABC News, David Muir, e theksoi se zyrtarët e qytetit e mohuan çdo provë që emigrantët në Springfield po hanin kafshët e shtëpisë, Trump u përgjigj se “njerëzit në televizor” po thonin kështu. Kur u pyet më tej, Trump tha thjesht, “do ta zbulojmë.”
Kur debati kaloi në krimin, Trump tha se krimi ishte në rritje në Shtetet e Bashkuara, në kundërshtim me pjesën tjetër të botës. Edhe aty, Muir theksoi se, sipas të dhënave të FBI-së, krimi kishte rënë në vitet e fundit.
Trump, përsëri, iu referua një teorie tjetër konspirative që FBI është thellësisht e korruptuar dhe po lëshon “deklarata të rreme” duke argumentuar “ishte një mashtrim.”
Më vonë gjatë debatit, Trump argumentoi se zgjedhjet në SHBA janë “një kaos” dhe pretendoi se Demokratët po përpiqen të bëjnë që emigrantët e pa dokumentuar të votojnë në zgjedhje.
Debat i nxehtë mbi abortin, çështje kyçe për të dy kandidatët
Zëvendës presidentja, e cila ka qenë gjithmonë një nga mbështetëset më të forta të administratës për të drejtat riprodhuese, ishte në gjendje të përgjigjej ndaj mbrojtjes së ish-presidentit për politikën e tij të abortit në një mënyrë që Biden nuk ishte.
Ish-presidenti, i cili emëroi tre nga gjyqtarët e Gjykatës Supreme që përmbysën mbrojtjet federale të abortit, ka përpjekur të moderojë qëndrimin e tij mbi çështjen duke kritikuar ndalesat e abortit për gjashtë javë dhe duke ripërsëritur mbështetje për përjashtime për përdhunimin, incestin dhe jetën e nënës. Por ai gjithashtu ka mbrojtur përmbysjen e Roe v. Wade.
“Tani nuk është e lidhur me qeverinë federale,” tha Trump. “Kam bërë një shërbim të madh duke e bërë atë. Kërkonte guxim për ta bërë.”
Trump përsëriti disa nga argumentet që kishte bërë mbi abortin gjatë debatit të qershorit me Biden. Ai argumentoi se “të gjithë” donin që çështja të kthehej në shtete, pavarësisht rezistencës së gjerë nga demokratët dhe disa të pavarur. Ai argumentoi gabimisht se një ish-guvernator i Virgjinias kishte thënë se foshnjat duhej të ekzekutoheshin – një referencë ndaj komenteve të ish-guvernatorit demokrat të Virgjinias, Ralph Northam, një mjek, mbi kujdesin për lindjet pas shtatzënive jo të qëndrueshme.
Dhe Trump përsëriti pretendimin e rremë se disa shtete lejojnë abortet të kryhen pas lindjes së foshnjës. Në këtë moment ndërhyn Linsey Davis e ABC News duke pohuar se:
“Nuk ka asnjë shtet në këtë vend ku është ligjore të vritet një foshnjë pas lindjes,” tha Davis.
Harris iu përgjigj duke theksuar se rastet kanë të bëjnë kur gratë nuk kanë mundur të marrin abort pasi kanë qeë viktima të përdhunimimt ose kanë pasur vështirësi në marrjen e kujdesit për abort.
“Doni të flisni për këtë siç është ajo që njerëzit donin?” tha Harris. “Gratë shtatzëna që duan të mbajnë një shtatzëni deri në fund, duke vuajtur nga një abort i padëshiruar, duke u mohuar kujdesin e urgjencës sepse ofruesit e kujdesit shëndetësor kanë frikë se mund të shkojnë në burg, ndërkohë ajo po derdh gjak në një makinë në parking.”
Zëvendëspresidentja e paraqet Trumpin si të interesuar vetëm për interesat e tij
Në përpjekje për të prezantuar veten tek votuesit, Harris e vendosi theksin që në fillim, duke krijuar një diferencë me Trump pasi e paraqiti veten si mbrojtëse të amerikanëve të klasës së mesme dhe duke e përshkruar kundërshtarin si të vetëpërfshirë.
“Donald Trump nuk ka asnjë plan për ju,” tha Harris në përgjigje të një pyetjeje mbi ekonominë, duke e shikuar kamerën në formën e një apel të drejtpërdrejtë ndaj votuesve.
Duke theksuar biografinë e saj personale, ndërsa e paraqiste veten si një “fëmijë të klasës së mesme”, Harris paraqiti një vizion ekonomik që përfshinte ulje taksash për familjet dhe përfitime tatimore për bizneset e vogla, ndërsa Trump, sipas saj, do të “bëjë atë që ka bërë më parë, që është të ofrojë një ulje taksash për miliarderët dhe korporatat e mëdha.”
Harris vazhdoi: “Në të vërtetë, Trump nuk ka asnjë plan për ju, sepse ai është më i interesuar për të mbrojtur veten sesa për të kujdesur për ju.”
Komentet e Trump mbi racën e Harris dhe kontestet e kaluara në vëmendje
Kur Trump u pyet për komentet e tij muajin e kaluar që pretendonte se Harris kishte filluar së fundi të identifikohej si e zezë, ish-presidenti mbrojti komentet e tij si diçka që kishte lexuar diku. “Nuk më intereson fare,” tha Trump. “Çfarëdo që ajo dëshiron të jetë është në rregull me mua.”
Në javët që pasuan këto komente, zv.presidentja ka shmangur angazhimin në këtë sulm personal përveçse duke e quajtur atë “e njëjta retorikë bajate”. Megjithatë, në debatin në Philadelphia, Harris u përgjigj seriozisht ndaj sulmeve të Trump mbi identitetin e saj. Por, në vend që të mbrojë identitetin e saj racor të padiskutueshëm, zv.presidentja paraqiti historinë e ish-presidentit mbi diskriminimin racor dhe sjelljen raciste.
Kjo histori përfshin hetimet për diskriminimin në strehim, kërkesën për dënimin me vdekje për Central Park Five – adoleshentët e rinj me ngjyrë të akuzuar dhe të dënuar gabimisht për përdhunimin dhe sulmin ndaj një gruaje në parkun e Nju Jorkut – dhe përhapjen e akuzave të gabuara të birther-it që ish-presidenti Barack Obama nuk ishte i lindur në Shtetet e Bashkuara.
“Dhe mendoj se populli amerikan dëshiron më shumë se kaq. Dëshiron më shumë se kjo,” tha Harris. “Ne shohim njëri-tjetrin si miq. Ne shohim njëri-tjetrin si fqinjë. Nuk duam një lider që vazhdimisht përpiqet të bëjë që amerikanët të ngrejnë duart kundër njëri-tjetrit.”
Trump u përgjigj, duke argumentuar se të tjerë, si ish-kryetari i Nju Jorkut Michael Bloomberg, gjithashtu kishin mbështetur rastin kundër Central Park Five. Ai e quajti administratën Biden-Harris përçarëse dhe argumentoi se shembujt e zv.presidentes ishin të vjetëruar.
“Kjo është një person që duhet të shkojë prapa për vite – 40, 50 vjet – sepse nuk ka asgjë tani,” tha ai.
Trump dhe Harris qëndrojnë të palëkundur në pikat e nxehta globale
Nëse ndokush në skenë të martën kishte një plan të qartë, me pika të detajuara për të përfunduar luftërat në Gaza dhe Ukrainë, ata nuk e ndanë atë me shikuesit në shtëpi. Kur u pyet se si do të siguronte paqen në Gaza, Harris së pari përmendi tmerrin e sulmeve të Hamasit më 7 tetor 2023 në Izrael. Ajo drejtoi disa kritika të lehta ndaj përgjigjes së Izraelit, një bombardim në vazhdim që ka vrarë dhjetëra mijëra palestinezë, përpara se të kalonte në mbështetje të një zgjidhjeje me dy shtete, të drejtës së Izraelit për t’u mbrojtur dhe një angazhimi për rindërtimin e Gazës.
“Na nevojitet një marrëveshje armëpushimi dhe na nevojiten të lirohen pengjet,” deklaroi Harris. Biden dhe të tjerë kohët e fundit pranuan se një marrëveshje e tillë është shumë larg.
Trump ofroi edhe më pak detaje
“Ajo e urren Izraelin,” tha ai për Harris, duke shtuar se ajo gjithashtu urren “arabët.” Trump ka kërkuar herë pas here të nxjerrë në pah zemërimin e arabëve amerikanë ndaj trajtimit të konfliktit nga Biden. Por të martën ai e braktisi shpejt këtë taktikë, duke kritikuar Harris për nënvleftësimin e Kryeministrit Izraelit Benjamin Netanyahu gjatë një vizite të fundit në Capitol Hill – ajo, në fakt, pati një takim me të; nuk mori pjesë në fjalimin e tij në Kongres – dhe duke deklaruar përsëri se asgjë nga kjo “nuk do të kishte ndodhur” nëse ai do të ishte ende në Shtëpinë e Bardhë.
Po ashtu për luftën ruse në Ukrainë, sipas ish-presidentit, i cili – pas ndalimit për të vënë në dukje se ai “e njeh shumë mirë Putin-in” – tha se “Rusia kurrë nuk do të kishte shkuar në Ukrainë” gjatë mandatit të tij.
“Unë do ta përfundoj para se të bëhem president,” shtoi Trump, duke pretenduar se zgjedhja e tij do të rikthente lojën gjeopolitike dhe, thuajse për definicion, do të sjellë një marrëveshje.
Harris, nga ana e saj, përdori bisedën mbi Rusinë dhe Ukrainën për të sulmuar Trump-in për dashurinë e tij të dokumentuar ndaj liderëve ndërkombëtarë dhe diktatorëve.
“Është e njohur mirë që këta diktatorë dhe autokratë janë duke pritur që ti të jesh president përsëri,” tha Harris, “sepse është shumë e qartë që ata mund të të manipulojnë me lavdërime dhe favore.”
Trump iu përgjigj duke përmendur përpjekjet e tij për të bërë që vendet anëtare të NATO-s të paguanin më shumë në aleancë dhe duke sulmuar Harris për refuzimin e Biden-it për të bërë të njëjtën gjë, përpara se të thoshte se zv.presidentja “nuk ka guximin të kërkojë.”
Harris u përgjigj se ajo besonte se Trump mund, në fakt, të përfundojë shpejt luftën – duke u dorëzuar para Putinit. Dhe duke e bërë këtë, shtoi ajo, do të rrezikonte Poloninë në kufirin perëndimor të Ukrainës.
Trump vazhdoi të përmendë menaxhimin e administratës për tërheqjen e SHBA nga Afganistani, duke argumentuar se kjo tregonte dobësi në Shtëpinë e Bardhë dhe se Biden nuk kishte larguar mjaftueshëm njerëz. Në përgjigje të saj, Harris tha se ajo ishte dakord me vendimin e Biden për të tërhequr trupat amerikane nga Afganistani në 2021, duke theksuar se Trump “negociatoi një nga marrëveshjet më të dobëta që mund të imagjinohet” mbi këtë çështje gjatë kohës së tij si president.
Trump – i akuzuar shpesh për admirimin e liderëve të fortë – citoi atë që drejton Hungarinë, Kryeministrin Viktor Orban.
“Orban e tha, tha, ‘Personi më i respektuar, më i frikshëm është Donald Trump. Nuk patëm probleme kur Trump ishte president,’” tha Trump.